Bezoek de website voor leraren en scholieren →

Kansrekening of waarschijnlijkheidstheorie is de tak van wiskunde die waarschijnlijkheden bestudeert. Dit is het best te illustreren met kansspelen. Zo is de waarschijnlijkheid dat een eerlijke toss 'kop' oplevert 1/2.

Het gooien van twee dobbelstenen. Rechts is te zien hoe vaak een bepaald totaalaantal ogen wordt verkregen als twee dobbelstenen 1000 keer worden gegooid.

Bij bordspellen vertrouwen we op willekeur. Zo gooien we bij Kolonisten van Catan twee dobbelstenen om te bepalen hoeveel kaarten iedere speler ontvangt. De uitkomst 7 is met een kans van 1 op 6 het meest waarschijnlijk; de uitkomsten 2 en 12 zijn met een kans van 1/36 het minst waarschijnlijk. Dit verklaart waarom 6 en 8 zulke populaire getallen zijn!

Wat een waarschijnlijkheid is, kan op veel manieren geïnterpreteerd worden, en discussies hierover kunnen behoorlijk filosofisch worden. We staan hier niet stil bij deze filosofische aspecten. De waarschijnlijkheid van een gebeurtenis is het eenvoudigst te interpreteren door een experiment vele malen te herhalen, en wel op zo'n manier dat de verschillende experimenten elkaar niet beïnvloeden. In dat geval komt de waarschijnlijkheid van een bepaalde gebeurtenis overeen met het relatieve aantal keren dat de gebeurtenis optreedt tijdens een groot aantal onafhankelijke experimenten.

Prof. Remco van der Hofstad, hoogleraar kansrekening verbonden aan de technische universiteit Eindhoven, spreekt in de volgende video legt over kansrekening